Cuộc “chiến tranh launchpad meme” giữa pump.fun và Letsbonk.fun đang trở thành hiện tượng nổi bật trong thị trường crypto năm nay. Đầu tháng 9, pump.fun đã lấy lại vị trí dẫn đầu trong cuộc cạnh tranh sôi động này.

Khởi nguồn của “cuộc chiến launchpad meme” đến từ màn trình diễn xuất sắc của pump.fun xuyên suốt năm 2024, tạo động lực cho nhiều đội ngũ dự án tham gia vào sân chơi này với kỳ vọng chia sẻ lợi ích.

Cuộc đối đầu này không chỉ xoay quanh nền tảng phát hành tài sản mà còn mở rộng thành cạnh tranh toàn diện giữa nền tảng phát hành và nền tảng giao dịch tài sản, nhờ sự ra mắt của PumpSwap bởi pump.fun. Động thái này đã đưa pump.fun trở thành đối thủ trực tiếp của Raydium.

Giai đoạn trăng mật

pump.fun và Raydium từng có mối quan hệ hợp tác chặt chẽ, cùng nhau phát triển hệ sinh thái. Trước thời điểm PumpSwap xuất hiện, pump.fun giữ vai trò là nền tảng phát hành meme coin phổ biến, và khi bất kỳ meme coin nào đạt vốn hóa thị trường 69.000 USD đều sẽ chuyển sang Raydium để niêm yết giao dịch.

Quá trình chuyển đổi này thường gây bối rối cho người mới với các thuật ngữ “thị trường nội bộ” và “thị trường bên ngoài” — khi một đồng coin có đến hai địa chỉ hợp đồng riêng biệt do di chuyển giữa các nền tảng.

Năm 2024 chứng kiến thời kỳ thăng hoa của cả hai nền tảng. Theo Blockworks, năm nay Raydium đạt doanh thu phí giao dịch khoảng 160 triệu USD — gấp năm lần năm 2023. Giao dịch meme coin đóng góp khoảng 145 triệu USD, chiếm hơn 90% tổng doanh thu Raydium. Meme coin có nguồn gốc từ pump.fun mang về khoảng 62,5 triệu USD, tương ứng 43% doanh thu meme token và 39% tổng doanh thu nền tảng.

Đối với Raydium, pump.fun như một “máy in tiền” tăng trưởng nhanh, cung cấp nguồn thanh khoản đầu vào, còn Raydium luôn tận dụng giá trị đầu ra. Mỗi bên đều nhận được lợi ích từ vị trí của mình trong hệ sinh thái.

Rẽ hướng riêng

Mối quan hệ hợp tác kéo dài đến cuối tháng 2.

Ngày 24 tháng 2, một người dùng Twitter phát hiện pump.fun thử nghiệm pool thanh khoản AMM riêng. Ngày 25 tháng 2, thành viên cốt lõi của Raydium @0xINFRA đăng một chuỗi bài viết dài với lập luận phản biện gay gắt. Chuỗi bài này nhấn mạnh công lao của Raydium trong sự phát triển của pump.fun, khẳng định Raydium độc lập với pump.fun và kết lại bằng nhận xét sắc bén:

“Việc pump.fun thay thế Raydium bằng AMM riêng là một quyết định sai lầm về chiến lược.”

Trao đổi với CoinDesk, @0xINFRA cho rằng sự chia tách cũng mang lại điều tích cực cho Raydium, song lại lo ngại về pump.fun: “Sự xuất hiện của AMM mới sẽ gặp nhiều vấn đề — thiếu hạ tầng, nhu cầu di chuyển token thấp, khối lượng giao dịch giảm.”

Thông tin này khiến giá token Raydium lao dốc mạnh — $RAY giảm gần 30%, từ 4,20 USD xuống dưới 3 USD, và tiếp tục suy giảm đến giữa tháng 4, khi có lúc chỉ còn 1,50 USD.

Ngày 21 tháng 3, pump.fun chính thức ra mắt PumpSwap, chấm dứt sự phân chia giữa pool giao dịch nội bộ và bên ngoài cho các token của mình. Hai ngày trước đó, ngày 19 tháng 3, Cointelegraph đưa tin Raydium chuẩn bị ra mắt launchpad LaunchLab.

Phải đến ngày 16 tháng 4, Raydium mới chính thức công bố LaunchLab.

Hai bên hưởng lợi lớn nhất từ cơn bùng nổ meme coin Solana năm 2024 bắt đầu cạnh tranh trực diện, từng bước xâm nhập vào lĩnh vực của nhau.

Cuộc đối đầu của những “ông lớn”

Vì sao LaunchLab của Raydium không tạo được sức hút, và trận chiến lớn lại là giữa pump.fun và Letsbonk.fun?

Bởi Letsbonk.fun được phát triển trên nền tảng “Plug & Play SDK” của Raydium, bản chất là một biến thể tùy chỉnh của LaunchLab Raydium.

Theo Defillama, trong tháng 4, tháng 5 và tháng 6, PumpSwap vượt Raydium cả về tổng doanh thu phí lẫn phí ròng. Nhưng sang tháng 7, Letsbonk.fun vượt pump.fun, khiến tổng doanh thu phí tháng của Raydium tăng gấp 2,76 lần tháng trước, doanh thu phí ròng tăng gấp 4,66 lần. Trong khi đó, tổng doanh thu PumpSwap tháng 7 chỉ tương đương 30% Raydium, phí ròng chỉ đạt 18%.

pump.fun liên tục quảng bá các token mới hệ sinh thái trên Twitter, đồng thời lập Glass Full Foundation hỗ trợ mua token trực tiếp. Thành công của PumpSwap với vai trò nền tảng giao dịch gắn liền với pump.fun — hiện tại, PumpSwap chủ yếu dựa vào các token do nền tảng phát hành.

Dù nhiều nhà đầu tư on-chain than phiền thị trường meme khắc nghiệt, các token thuộc hệ pump.fun vẫn duy trì sự ổn định giữa biến động chung của thị trường crypto. Các meme coin như $USDUC, $NEET, $TOKABU đều từng duy trì lâu ở vùng vốn hóa 1–3 triệu USD, tạo cơ hội cho nhà đầu tư tham gia trước khi giá bứt phá lên mốc 30 triệu USD trở lên.

Tuần vừa qua, pump.fun đã giới thiệu bản cập nhật “Project Ascend”, ra mắt hệ thống Dynamic Fees V1 — thay đổi lớn so với mô hình phí cố định trước đây. Theo đó, phí cho creator sẽ phân tầng theo vốn hóa thị trường token: token lớn trả phí thấp, dự án nhỏ chịu phí cao. Chủ đích là tạo động lực cho creator chú trọng tăng trưởng dài hạn thay vì lướt sóng ngắn hạn.

Bảng phí và trả thưởng creator của PumpSwap theo vốn hóa thị trường token

Dynamic Fees V1 áp dụng cho tất cả token trên PumpSwap — cả mới lẫn cũ — đồng thời giữ nguyên tỷ lệ chia phí cho giao thức và nhà cung cấp thanh khoản. Những dự án không có creator (“dự án bị bỏ rơi”) sẽ chuyển phí cho cộng đồng. Dự án CTO có thể đăng ký nhận phí cho creator và Pump.fun cam kết duyệt nhanh.

pump.fun khẳng định cải tiến này giúp creator tăng thu nhập tiềm năng gấp 10 lần. Những ai xây dựng hệ sinh thái token phát triển mạnh nay sẽ được nhận phí giao dịch định kỳ thay vì phải bán token. Đây là bước quan trọng để giải quyết vấn nạn “pump and dump” trong giới memecoin.

pump.fun đang mở đường cho “CCM” — Creator Capital Markets. Bằng cách hợp tác với các livestreamer và tăng tính bền vững cho meme coin, pump.fun hướng tới thu hút cộng đồng creator chất lượng từ Twitch, TikTok, thúc đẩy kinh tế sáng tạo kết nối Web3 và Web2.

Về phía Letsbonk.fun, họ đi theo chiến lược khác. Ngày 1 tháng 9, tài khoản X chính thức của WLFI công bố ra mắt USD1 trên Solana, khẳng định nhu cầu về một đồng USD sống động: tức thì, không rào cản, tiếp cận toàn cầu. USD1 được đảm bảo bằng dự trữ 1:1, và ngay thời điểm ra mắt đã tích hợp với Raydium, BONK.fun, Kamino, đưa stablecoin kỹ thuật số vào thị trường vốn trực tuyến. Tài khoản X của BONK.fun xác nhận vai trò launchpad USD1 chính thức của WLFI trên Solana.

Mới đây, đồng $USELESS chủ lực của Letsbonk.fun đã được niêm yết trên Coinbase. Những thành công này cho thấy Letsbonk.fun vượt trội về khả năng kết nối nguồn lực và khai thác hiệu quả kinh nghiệm trong hệ sinh thái Solana.

Mỗi nền tảng đều xây dựng chiến lược và tầm nhìn riêng biệt, tận dụng thế mạnh cốt lõi. Đâu là con đường chiến thắng, thời gian sẽ trả lời.

Kết luận

Thực tế, “cuộc chiến launchpad meme” bắt đầu từ khi pump.fun và Raydium chuyển từ hợp tác sang cạnh tranh trực diện. Bề ngoài, đó là cuộc chiến giữa pump.fun và Letsbonk.fun; nhưng thật ra, là cuộc tranh đấu giữa pump.fun cộng PumpSwap với Letsbonk.fun cộng Raydium.

Cuộc cạnh tranh gay gắt này đã thúc đẩy những cải tiến tích cực — gia tăng chế độ thưởng cho creator, tạo ưu đãi mới cho CTO và củng cố sự phát triển bền vững của các dự án meme coin. Sự cạnh tranh mạnh mẽ chính là động lực cho những cải tiến không ngừng.

Lưu ý:

1. Bài viết đăng lại từ [BlockBeats] và quyền tác giả thuộc về tác giả gốc [Cookie]. Nếu có vấn đề về bản quyền, vui lòng liên hệ đội ngũ Gate Learn để được hỗ trợ ngay.
2. Lưu ý: Các quan điểm trong bài viết là của tác giả, không phải lời khuyên đầu tư.
3. Bản dịch sang các ngôn ngữ khác do Gate Learn thực hiện, vui lòng không sao chép, phát tán, hoặc đạo văn nếu không dẫn nguồn Gate.