Hyperliquid: Sự trỗi dậy và thách thức của nền tảng Hợp đồng Vĩnh cửu thế hệ mới

Tổng quan về nền tảng Hyperliquid

(Nguồn: hyperfoundation)

Hyperliquid do Jeff Yan, cựu trader của Hudson River Trading, cùng nhà phát triển ẩn danh iliensinc sáng lập. Đội ngũ lõi khoảng 15 thành viên, đặt tại Singapore. Nền tảng chuyên về hợp đồng vĩnh viễn (Perps), cho phép người dùng giao dịch trực tiếp trên blockchain mà không cần xác minh danh tính (KYC). Nhờ cơ chế giao dịch ẩn danh và hiệu quả cao, Hyperliquid đã nhanh chóng trở thành đối thủ cạnh tranh đáng kể với các tên tuổi lớn như dYdX và GMX.

Cơ chế HLP: Giải bài toán thanh khoản

Một điểm đột phá của Hyperliquid là cơ chế Hyperliquidity Provider (HLP). HLP là pool thanh khoản tự động; khi người dùng nạp vốn, hệ thống liên tục tạo báo giá mua/bán, đảm bảo luôn có đối tác cho mỗi giao dịch.

Hiện tại, pool của HLP đã vượt 500 triệu USD tài sản, trở thành động lực tăng trưởng mạnh mẽ cho Hyperliquid. Thiết kế này giúp cân bằng giữa nhu cầu của người dùng và nhà tạo lập thị trường, giúp thị trường vận hành mượt mà hơn. Tuy nhiên, cơ chế HLP cũng gây tranh luận: việc vừa là thành viên thị trường vừa cung cấp thanh khoản có thể tạo xung đột lợi ích, làm dấy lên nghi vấn về sự công bằng trong giao dịch.

Phi tập trung đối lập tập quyền

Hyperliquid nhấn mạnh giao dịch minh bạch, kiểm chứng được, nhưng quyền quản trị thực tế lại tập trung cao độ. Dữ liệu cho thấy hiện chỉ có khoảng 24 trình xác thực (validator), gần hai phần ba sức mạnh staking HYPE bị Hyper Foundation kiểm soát, tạo ảnh hưởng lớn đến các quyết định nền tảng. Khi một giao dịch token đơn lẻ đe dọa ổn định hệ thống, trình xác thực có thể hoàn tác giao dịch để ngăn thanh lý kho tài sản (vault). Thực tế này cho thấy Hyperliquid vẫn mang đặc điểm tập trung.

Mua lại token HYPE

Nền tảng sử dụng phần lớn phí giao dịch để mua lại token HYPE, tạo vòng lặp giữa vốn và thanh khoản hỗ trợ nhau. Quỹ Hỗ Trợ đã vượt 1,4 tỷ USD.

Người ủng hộ coi đây là động lực tăng trưởng, nhưng giới phê bình cảnh báo khối lượng giao dịch suy giảm có thể làm giảm hiệu quả cơ chế mua lại. Paradigm vừa công bố quỹ 888 triệu USD đầu tư vào HYPE, giúp nhà đầu tư truyền thống tham gia gián tiếp vào hệ sinh thái Hyperliquid.

Nâng cấp HIP-3: Tạo thị trường chủ động từ người dùng

Đề xuất HIP-3 mới cho phép nhà phát triển tự tạo thị trường hợp đồng vĩnh viễn trên HyperCore mà không cần nền tảng phê duyệt. Mỗi thị trường phải ký quỹ 500.000 token HYPE làm tài sản đảm bảo. Khoản ký quỹ này có thể bị tịch thu một phần hoặc toàn bộ nếu vi phạm giao thức. Tính năng này giúp Hyperliquid định hướng người dùng, kết hợp thế mạnh của sàn giao dịch Coinbase và đặc tính lớp 1 (L1) của Ethereum để tăng tính linh hoạt cho nền tảng.

Bất định pháp lý

Tính xuyên biên giới và không yêu cầu kiểm toán khiến Hyperliquid bị cơ quan quản lý chú ý. Mặc dù các nhà quản lý tại Mỹ đang nới lỏng dần, vị thế nhạy cảm của Hyperliquid khiến triển vọng dài hạn vẫn bất định.

Để tìm hiểu thêm về Web3, nhấn vào liên kết để đăng ký: https://www.gate.com/

Tóm tắt

Hyperliquid tận dụng đội ngũ nhỏ, linh hoạt và cơ chế đột phá để nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường hợp đồng vĩnh viễn. Nền tảng thể hiện rõ vai trò của thanh khoản HLP, hệ thống mua lại token và cơ chế tạo thị trường chủ động, cho thấy tham vọng thay đổi cách vận hành của các sàn giao dịch truyền thống. Tuy nhiên, vấn đề phi tập trung thực sự và rủi ro pháp lý vẫn là trọng tâm cần quan tâm. Sự phát triển của Hyperliquid không chỉ thúc đẩy đổi mới giao dịch crypto mà còn thử nghiệm các chuẩn mực ngành và mô hình quản trị mới.