Token BIO của Bio Protocol đã tạo điểm nhấn trên thị trường nhờ biến động giá ấn tượng. Theo dữ liệu từ Bitget, giá BIO khởi điểm ở mức 0,056 USD vào ngày 06/08/2025 và tăng liên tục, đạt đỉnh 0,2081 USD đến ngày 22/08/2025—tương đương mức tăng hơn 270% trong giai đoạn này.

Hiện có khoảng 174 triệu token BIO đang staking, chiếm khoảng 9,3% tổng nguồn cung lưu hành là 1,854 tỷ token. BIO đã được niêm yết trên nhiều sàn giao dịch lớn như Binance, Coinbase, và Bithumb.

Cuối năm 2024, cơn sốt DeSci chỉ kéo dài trong vài tháng. Sau khi BIO niêm yết trên Binance, diễn biến giá của token này bị xem là “thảm hại”—sau khi chạm đỉnh lịch sử 0,8 USD, giá liên tục lao dốc và giữ quanh mốc 0,05 USD đến tháng 08/2025, tương đương giảm hơn 90% từ đỉnh. Vậy điều gì đã thúc đẩy sự phục hồi của BIO?

Nhìn lại, ngày 08/11/2024, Binance Labs (nay là YZi Labs) công bố đầu tư vào Bio Protocol. Dù không tiết lộ chi tiết giao dịch, động thái này cho thấy dòng vốn lớn đã công nhận tiềm năng của mảng DeSci.

Là dự án DeSci nổi bật, mục tiêu trọng tâm của Bio Protocol là “đổi mới mô hình tài trợ và thương mại hóa cho nghiên cứu công nghệ sinh học giai đoạn đầu” thông qua mạng lưới DAO công nghệ sinh học.

Khai thác sức mạnh của công nghệ blockchain, nền tảng này cho phép các nhà khoa học, bệnh nhân, nhà đầu tư toàn cầu cùng tham gia phát triển thuốc mới, khắc phục tình trạng vốn và kết quả nghiên cứu tập trung vào các tập đoàn dược lớn. Hệ sinh thái tạo cơ hội để cộng đồng quốc tế cùng góp vốn, hợp tác phát triển giải pháp điều trị thế hệ mới, nhất là đối với bệnh hiếm, nghiên cứu kéo dài tuổi thọ và các vấn đề y tế nổi lên.

Ngày 03/06/2025, token PYTHIA—dự án DeSci—bắt đầu đà tăng mạnh, từ 0,0168 USD lên 0,122 USD đến ngày 14/08/2025, tương ứng mức tăng 626%.

Đến ngày 31/07/2025, Coinbase đồng thời niêm yết BIO và RSC—hai token dự án DeSci—đánh dấu sự trở lại của DeSci trên các thị trường tài sản số lớn ở phương Tây.

Tiếp sau đó, token VITA của VitaDAO tăng từ 1,17 USD ngày 01/08 lên mức cao nhất 2,22 USD ngày 22/08—tăng tổng cộng 89%. Token NEURON của Cerebrum DAO cũng tăng mạnh trong tháng 8, thêm hơn 180%. Bên cạnh đó, CRYO của CryoDAO tăng hơn 200%, GROW của ValleyDAO tăng 76%, HAIR của HairDAO tăng 67,5%. Tất cả chỉ số này đều cho thấy sự hồi sinh rõ nét của lĩnh vực DeSci.

Aubrai: Nhà khoa học AI thay đổi diện mạo nghiên cứu tuổi thọ

Năm 2025, Bio Protocol tăng tốc đổi mới công nghệ. Ngày 21/08, Bio Protocol và VitaDAO hợp tác chính thức ra mắt Aubrai—dự án đầu tiên thuộc sáng kiến BioAgent Launch, đánh dấu chiến lược “tác nhân nghiên cứu phi tập trung” lên sóng. Sự kiện mở bán chỉ kéo dài 24 giờ, người dùng tham gia bằng staking BioXP và cam kết BIO. Sự kiện phát hành token AUBRAI (TGE) dự kiến rơi vào ngày 25/08.

Bio Protocol đã công bố cơ cấu phân bổ token AUBRAI với tổng cung 2 triệu: 20% dành bán ra, 6% cho pool thanh khoản, 15% quỹ dự trữ, 20,1% cho những người ủng hộ ban đầu, 10% cho Quỹ LEV, 22% cho VitaDAO và 6,9% cho Bio Protocol.

Aubrai được phát triển dựa trên dữ liệu phòng thí nghiệm độc quyền từ nhà tiên phong nghiên cứu tuổi thọ Dr. Aubrey de Grey—người sáng lập phương pháp “Chiến lược Sửa chữa Tổn thương Không đáng kể (SENS)” tập trung ngăn ngừa bệnh tuổi già bằng phục hồi tế bào. Dr. de Grey tốt nghiệp cử nhân khoa học máy tính, tiến sĩ sinh học tại Đại học Cambridge, là tác giả các sách “Mitochondrial Free Radical Theory of Aging” (1999) và “Ending Aging” (2007).

Hiện ông giữ vai trò Chủ tịch kiêm Giám đốc Khoa học tại Quỹ LEV, chuyên nghiên cứu tuổi thọ. Dự án “Robust Mouse Rejuvenation” hợp tác cùng Ichor Life Sciences triển khai thử nghiệm kéo dài tuổi thọ chuột quy mô lớn để kiểm tra tác động điều trị ở giai đoạn cuối. Đặc biệt, nghiên cứu tập trung vào chiến lược sửa chữa tổn thương thay vì can thiệp sớm như chỉnh sửa gen, từ đó rút ngắn thời gian chuyển giao sang thực nghiệm lâm sàng ở người.

Một dự án khác, “Transplants on Demand,” thúc đẩy ngành mô học và đầu tư vào công nghệ bảo quản lạnh do Keinice Bio phát triển, sử dụng khí heli siêu lạnh để thủy tinh hóa nội tạng. Công nghệ này loại bỏ độc tính từ các phương pháp truyền thống, hướng tới mục tiêu cung cấp các nội tạng trẻ hóa “có sẵn” nhằm giải quyết tình trạng suy nội tạng do lão hóa.

Quỹ LEV cũng hỗ trợ Liên minh Sáng kiến Tuổi thọ (Alliance for Longevity Initiatives)—tổ chức phi lợi nhuận 501(c)(4) vận động chính phủ Mỹ tăng tài trợ nghiên cứu tuổi thọ. Thông qua hợp tác với chuyên gia, quỹ còn góp phần nâng cao nhận thức về bệnh mãn tính do tuổi già và kêu gọi nguồn vốn liên bang.

Nhờ hệ sinh thái nghiên cứu này, phòng thí nghiệm của Dr. de Grey đã tích lũy hàng nghìn ghi chép, dữ liệu thực nghiệm và tri thức tuổi thọ chưa từng công bố trên toàn cầu. Các “tài sản nghiên cứu riêng tư” vốn chỉ dùng nội bộ này nay đã được tập hợp thành dữ liệu huấn luyện cho Aubrai.

Trên thực tế, Aubrai đã tái cấu trúc quy trình làm việc của nhóm de Grey, quản lý hơn 10 dự án nghiên cứu tuổi thọ phức tạp và rút ngắn chu trình kiểm duyệt thủ công từ hàng tuần xuống còn vài ngày. Công cụ này giúp phát hiện xung đột liều lượng, lệch lịch trình, thiên lệch tiềm ẩn và thậm chí nhận diện các vấn đề mà nhóm nghiên cứu từng bỏ sót.

Theo lộ trình công bố, Aubrai đã nhận vốn đồng tài trợ từ Bio Protocol và VitaDAO để triển khai nghiên cứu thử nghiệm RMR2—kiểm chứng hiệu quả can thiệp tiềm năng, tối ưu hóa phác đồ liều lượng. Các nhà khoa học cộng đồng có thể khai thác tính năng hợp tác của Aubrai với vai trò “đồng nghiệp khoa học” qua giao diện chat UI bản beta kín. Hệ thống ví Coinbase Developer Platform cũng được tích hợp, cho phép thiết lập ví EOA tự lưu ký với quyền giao dịch giới hạn.

Dự kiến, Aubrai sẽ phát hành các agent bán tự động trong quý IV/2025 (tích hợp Base AgentKit để tự động hóa hoàn toàn giao dịch tài chính). Cơ sở dữ liệu FAILURE DB—lưu trữ các kết quả âm và lỗi thiết kế nhằm tránh lặp lại sai lầm—sẽ được công khai. Điều này mở đường cho nghiên cứu hoàn toàn tự động, bao gồm đề xuất giả thuyết, thiết kế thử nghiệm, thực hiện tại phòng lab và công bố kết quả.

Nâng cấp V2: Tối ưu chu trình nghiên cứu/vốn hiệu quả

Aubrai được triển khai thành công nhờ sự hậu thuẫn của Bio Protocol V2. Phiên bản mới này áp dụng chiến lược “khởi động và tăng trưởng”, thúc đẩy phát triển bền vững với các launchpad do cộng đồng vận hành:

• Khởi tạo giá trị thấp: Dựa trên các mô hình như Pump.fun, định giá dự án ban đầu chỉ từ 205.000 USD FDV, bán ngay 37,5% tổng lượng token. Mỗi người dùng chỉ được mua tối đa 0,5% tổng token bán ra;
• Tính thanh khoản bền vững: Toàn bộ số token BIO huy động được sẽ tự động đưa vào pool LP cùng 12,5% tổng cung. Mỗi giao dịch thứ cấp bị thu phí 1% (70% vào quỹ dự án, 30% cho giao thức), từ đó hình thành chu trình “giao dịch sôi động — tăng tài trợ nghiên cứu — thúc đẩy kết quả — thu hút lại thị trường”;
• Khuyến khích dựa trên điểm: Người dùng nhận điểm BioXP khi staking, tham gia bỏ phiếu quản trị, đóng góp cho cộng đồng và dự các sự kiện mở bán token mới; điểm này có thể đổi lấy suất mua token ở các dự án giá trị khởi tạo thấp về sau.

Các cơ chế này đã chuyển đổi Bio Protocol từ “nền tảng tài trợ nghiên cứu khoa học” trở thành “hệ điều hành hệ sinh thái nghiên cứu khoa học”—giải quyết vấn đề vốn, đồng thời tối ưu hóa hiệu suất thương mại hóa thành quả khoa học nhờ sự kết hợp của động lực cộng đồng và tự động hóa.

Chiến lược dài hạn của DeSci và triển vọng tương lai

Đà bật lại của BIO và sự ra mắt Aubrai đã tái định vị lĩnh vực DeSci trên thị trường. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức: chu trình nghiên cứu kéo dài (dù Aubrai giúp rút ngắn, liệu pháp tuổi thọ vẫn cần nhiều năm để từ phòng lab đến phòng khám), thị trường thiếu kiên nhẫn (nhà đầu tư crypto quen lời lỗ chóng vánh), cùng các rủi ro pháp lý (nghiên cứu trên người đòi hỏi tuân thủ chặt và chi phí cao).

Nhà sáng lập Binance—Changpeng Zhao—chia sẻ với Foresight News: “DeSci và meme coin là hai thái cực. DeSci phải đi đường dài, còn nhà đầu tư crypto thường ngắn hạn. Meme coin lên ngôi nên những dự án như DeSci hay bị bỏ qua. Nhưng về lâu dài, đây sẽ là những dự án đem lại lợi ích vượt trội cho xã hội và nhân loại. Tôi tin chắc chúng sẽ cất cánh, nhưng không ai biết chính xác khi nào.”

Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm:

1. Bài viết này được đăng lại từ [Foresight News], bản quyền thuộc về tác giả gốc [Nicky, Foresight News]. Nếu có ý kiến về việc đăng lại, vui lòng liên hệ nhóm Gate Learn để xử lý theo quy định.
2. Lưu ý: Quan điểm thể hiện trong bài là của riêng tác giả, không phải tư vấn đầu tư.
3. Các bản dịch khác của bài này do đội Gate Learn thực hiện. Trừ khi được đề cập đích danh Gate, cấm sao chép, phân phối hay đạo văn các bản dịch.