
Saniyede işlem sayısı (TPS), kripto para ekosisteminde blokzincir ağlarının performansını ve verimliliğini ölçen temel bir göstergedir. Bu makalede TPS’in tanımı, önemi ve blokzincir teknolojisinin çeşitli alanlarına etkisi incelenecektir.
TPS, bir blokzincir ağının bir saniyede işleyebileceği işlem adedini ifade eder. Bir ağın kapasitesini ve hızını gösteren kilit ölçüttür. Blokzincirlerde genellikle ortalama TPS ve maksimum TPS olmak üzere iki değer bulunur; maksimum TPS, ağ üzerindeki yoğun işlemler sırasında devreye girer.
Örneğin, Bitcoin, ilk ve en büyük kripto para olarak ortalama 5-7 TPS aralığında çalışır. Bu düşük TPS, Bitcoin’in hızdan çok güvenlik ve merkeziyetsizliğe öncelik vermesinden kaynaklanır.
TPS, blokzincir ağının hızını doğrudan belirler. Yüksek TPS, genelde işlemlerin daha hızlı sonuçlandığı anlamına gelir. Ancak TPS, ağ hızını belirleyen tek etken değildir. Bir diğer önemli kriter ise işlemin kesinleşme süresidir; yani bir işlemin tamamen onaylanması için geçen zamandır.
Örneğin, Bitcoin’in TPS değeri düşük kalırken, Ethereum Proof of Stake’e geçişiyle 20.000 ila 100.000 TPS aralığına ulaşabilmektedir. TPS’deki bu artış, Ethereum ağının hem hızını hem de kapasitesini önemli ölçüde iyileştirmiştir.
İşlem hızları, kripto para ekosisteminde şu nedenlerle büyük önem taşır:
Kullanıcı Deneyimi: Hızlı dijital dünyada kullanıcılar anında ve sorunsuz işlemler bekler. Yavaş işlemler, kullanıcıların memnuniyetsizliğine ve benimsenmenin azalmasına yol açabilir.
Ağ Tıkanıklığı: Kripto kullanıcı sayısı arttıkça günlük işlem hacmi de yükselir. TPS’nin düşük olduğu ağlarda tıkanıklık yaşanır; bu da uzun bekleme süreleri ve yüksek işlem ücretleriyle sonuçlanır.
Ölçeklenebilirlik: Yüksek TPS, blokzincir ağının büyüyen kullanıcı tabanına ve karmaşık uygulamalara uyum sağlamasını kolaylaştırır.
Rekabet Gücü: Hızlı işlem süreleri, kripto paraları geleneksel finans sistemlerine karşı daha cazip hale getirerek yaygınlaşmayı destekler.
Bazı blokzincir ağları TPS performansını artırmak için önemli ilerlemeler kaydetmiştir:
Solana: Teorik olarak 710.000 TPS kapasitesine sahip olan Solana, test ortamlarında 65.000 TPS’ye ulaşmış ve günlük ortalamalarda yüksek değerler göstermiştir.
SUI: Son dönemde piyasaya çıkan SUI, 125.000 TPS’ye kadar kapasite sunduğunu iddia ederek yüksek günlük ortalama değerler bildirmektedir.
BNB Smart Chain: Gerçek TPS oranlarında yüzlerle ifade edilen hızlar kaydetmiştir.
Ethereum 2.0: Güncelleme sonrası Ethereum, potansiyel olarak 100.000 TPS’ye kadar işlem gerçekleştirme kapasitesine ulaşmıştır.
XRP: Merkeziyetçilik tartışmalarına rağmen, ağın 50.000 TPS’ye kadar işlemi destekleyebildiği öne sürülmektedir.
Saniyede işlem sayısı (TPS), kripto para sektöründe ağ hızı, ölçeklenebilirlik ve kullanıcı deneyimini doğrudan etkileyen kilit bir göstergedir. Kripto endüstrisi büyüdükçe ve benimsenme arttıkça, yüksek TPS hedefi birçok blokzincir projesinin merkezinde yer almaktadır. TPS’in artırılması yönündeki önemli gelişmeler, sektörün esneklik ve ölçeklenebilirlik kabiliyetini gösterirken, kripto para ve blokzincir teknolojisinin uzun vadeli başarısı ve sürdürülebilirliği açısından da belirleyici rol oynamaktadır.
Saniyede işlem sayısı (TPS), bir blokzincir ağının bir saniyede kaç işlemi tamamlayabildiğini ölçen bir göstergedir. Kullanıcı işlemlerini ağın ne kadar hızlı ve verimli işleyebildiğini ortaya koyar.
TPS (Transactions Per Second), bir blokzincirin işlem kapasitesini ölçen başlıca metriktir. Ağın bir saniyede işleyebileceği işlem sayısını gösterir.
TPS, toplam günlük işlem adedinin bir gündeki toplam saniye sayısına (86.400) bölünmesiyle hesaplanır. Örneğin, 6.000.000 günlük işlem, yaklaşık 69,44 TPS’ye denk gelir.











