Starknet’i Tanıtıyoruz: Ethereum’un Ölçeklenebilirlik Sorununa Cevap mı?

Blokzincir teknolojisi, işlemlerimizi gerçekleştirme ve verileri güvenle saklama şeklimizi dönüştürdü. Ancak, blokzincirlerin karşılaştığı en büyük sorunlardan biri ölçeklenebilirliktir. Bir blokzincir ağındaki kullanıcı ve işlem sayısı arttıkça, sistem yavaşlar ve maliyetler yükselir. Bu ölçeklenebilirlik problemi, blokzincir teknolojisinin farklı sektörlerde yaygınlaşmasının önünde önemli bir engel olmuştur.

Starknet, blokzincirlerin ölçeklenebilirlik sorununa çözüm sunan yenilikçi bir teknoloji olarak öne çıkıyor. Ethereum üzerinde geliştirilen, izin gerektirmeyen ve merkeziyetsiz bir validity rollup yani zk-rollup olan Starknet, Katman 2 çözümü olarak merkeziyetsiz uygulamaların (DApp) hesaplamalarında sınırsız ölçeklenebilirlik sağlarken, Ethereum ekosisteminin bütünleşebilirlik ve güvenliğinden ödün vermez.

Starknet Nedir?

Starknet, Ethereum'u ölçeklendirmek ve ağ tıkanıklığını azaltmak amacıyla özel olarak geliştirilmiş ileri düzey bir Katman 2 çözümüdür. zk-STARKs (Sıfır Bilgili Ölçeklenebilir Şeffaf Bilgi Argümanları) adı verilen devrimsel kriptografik ispat teknolojisini kullanarak veri güvenliğini, gizliliği ve ölçeklenebilirliği aynı anda artırır.

Starknet’in temel amacı, yüksek performans ve düşük işlem maliyeti gerektiren merkeziyetsiz uygulamalar için sağlam bir platform sunmaktır. Bu sayede, özellikle merkeziyetsiz finans (DeFi), benzersiz tokenler (NFT) ve oyun (GameFi) gibi alanlarda kullanılmak üzere uygundur. Starknet ile geliştiriciler, yüksek işlem ücretleri veya uygulama güvenliğinden ödün vermeden, merkeziyetsiz ortamda yüksek performanslı akıllı sözleşmeler oluşturup çalıştırabilirler.

StarkWare tarafından geliştirilen Starknet, blokzincir ölçeklenebilirliğinde önemli bir ilerlemedir. Geliştiriciler, Cairo programlama dilini kullanarak Starknet’in yüksek işlem kapasitesi ve özelleştirilebilirliğinden yararlanabilir, yenilikçi ve kişiselleştirilmiş DApp’ler geliştirebilirler. Starknet ekosistemi, sunduğu güçlü avantajlar ve geliştirilen yenilikçi projelerle birlikte toplam değerde büyük bir artış göstermiştir.

Starknet’in Arkasındaki Teknoloji Nedir?

Starknet, Katman 2 ölçeklenebilirliği için zk-STARKs adlı ileri bir teknolojiyi kullanır. StarkWare tarafından geliştirilen zk-STARKs, blokzincirlerde hesaplama bütünlüğü ve gizliliğini güvence altına alan yenilikçi bir kriptografi yöntemidir. Bu teknoloji, karmaşık hesaplamaların zincir dışına, tek bir STARK doğrulayıcıya aktarılmasını sağlar; doğrulayıcı, kriptografik ispatları oluşturur ve bu ispatlar bir STARK doğrulayıcı tarafından zincir üzerinde denetlenerek işlemlerin doğruluğu güvence altına alınır.

StarkWare, zk-STARKs’i uygulanabilir kılmak için modern cebiri ve güçlü hash fonksiyonlarını bir araya getirmiştir. Quasi-linear PCP’ler, interaktif oracle ispatları (IOP) ve FRI gibi hızlı cebirsel kodlama protokollerinde önemli ilerlemeler kaydedilmiştir. Bu sayede STARK doğrulayıcıları kendi sınıfında en hızlı çözüm olurken, diğer kriptografik yapılara göre üstünlük sağlamıştır. Ayrıca, daha az ve daha güvenli kriptografik varsayımlara dayanır, kuantum saldırılarına karşı güvenlidir ve kurulumda riskli kriptografik unsurlar kullanılmaz; gizli açık riski yoktur.

Starknet, akıllı sözleşmelerin verimli ve ekonomik bir şekilde işlenmesini sağlayan şu anahtar bileşenleri sunar:

Contract Registry: Starknet üzerinde dağıtılan tüm akıllı sözleşmelerin kaydını tutar; bunlara erişimi ve kullanımını kolaylaştıran bir dizin görevi görür.

ZK Operator: İşlemler için sıfır bilgili ispatlar üretir ve bunları yürütme yöneticisine iletir; Merkle ağaç veri yapılarını yöneterek doğruluk ve güvenilirliği sağlar.

Execution Manager (EM): Akıllı sözleşme yürütmesini ve işlemleri yönetir; her işlemde ağın durumunu günceller.

Verifier: Kullanıcılar tarafından oluşturulan sıfır bilgili ispatları doğrular; ispatın girdilerinin sözleşme koşullarını sağlayıp sağlamadığını kontrol eder.

Cairo Programming Language: zk-STARKs için optimize edilmiş özel bir programlama dilidir; geliştiriciler karmaşık ve güvenli akıllı sözleşmeler yazabilir, dağıtımdan önce yerel test yapabilirler.

Proof Verifier Factory: Yeni doğrulayıcılar oluşturur ve bunların yaşam döngülerini yönetir; sistemin verimli doğrulama için yeterli kapasiteye sahip olmasını sağlar.

Storage: Akıllı sözleşmelerin ve verilerin saklandığı, Merkle ağacı tabanlı depolama katmanıdır; sözleşmelere dair bilgilere hızlı ve kolay erişim sunar.

Gateway: Ethereum ile Starknet arasında köprü görevi görür; kullanıcıların Ethereum ağı üzerinden varlık yatırıp çekmesini sağlar.

Starknet ve Ethereum’un İlişkisi Nasıldır?

Starknet ve Ethereum, yakın bir ilişki içindedir; Starknet, Ethereum üzerine inşa edilmiş bir Katman 2 çözümüdür. Bu bütünleşme, hem Ethereum kullanıcılarına hem de geliştiricilere kritik ölçeklenebilirlik sınırlamalarını aşma imkânı sunar.

Ethereum ana ağı şu anda yaklaşık 30 işlem/saniye (TPS) ile çalışır ve yoğun dönemlerde bu kapasite önemli ölçüde kısıtlanabilir. StarkWare’in STARK tabanlı Katman 2 çözümünü kullanan Starknet, Ethereum’un ölçeklenebilirliğini ciddi oranda artırır. İşlem ücretlerini 100 ila 200 kat azaltabilme potansiyeliyle, kullanıcılar için işlemler daha erişilebilir ve uygun maliyetli hale gelir. Ethereum kurucu ortağı Vitalik Buterin’e göre, Starknet gibi rollup’ların uygulanmasıyla, Ethereum’un işlem kapasitesi 100.000 TPS’ye çıkabilir.

Geliştiriciler için Starknet, yüksek performanslı DApp’ler geliştirmek ve dağıtmak için güçlü bir platformdur. Geliştiriciler, Starknet’in zk-STARKs tabanlı kriptografik ispatlarını ve Cairo programlama diliyle uyumluluğunu kullanarak, güvenlik ve ölçeklenebilirlikten ödün vermeden karmaşık ve yenilikçi DApp’ler geliştirebilirler. Starknet, Ethereum ana ağının sınırlarını aşarak DeFi protokolleri, NFT platformları, oyun uygulamaları ve daha fazlası için yeni olanaklar sağlar.

Ethereum Vakfı ve kripto alanındaki önde gelen yatırımcılar, Starknet’in Ethereum ile entegrasyonunu destekleyerek Katman 2 ölçeklendirme çözümlerinin Ethereum ekosistemi üzerindeki potansiyel etkisini kabul etmektedir. Ethereum evrimleşirken, Starknet gibi Katman 2 çözümleri, ağın ölçeklenebilirlik, yüksek işlem hacmi ve düşük işlem maliyeti vizyonunun gerçekleşmesinde kilit rol oynar.

Starknet’in Kriptoya Etkisi Nedir?

Starknet’in genel blokzincir ekosistemi üzerindeki potansiyel etkisi büyüktür ve farklı alanları kapsar. Katman 2 çözümü olan Starknet, birçok sektör için ölçeklenebilirlik ve verimlilik sunarak blokzincir teknolojisinin yaygınlaşmasına katkı sağlar.

Öncelikle, Starknet merkeziyetsiz uygulama geliştirme süreçlerinde önemli bir rol oynar. Geliştiriciler, Starknet’in sunduğu yüksek performans ve düşük işlem ücretleriyle karmaşık ve yenilikçi DApp’ler inşa edebilir. DeFi, NFT ve oyun sektörlerindeki uygulamalar, temel blokzincir sınırlamalarına takılmadan tam potansiyellerine ulaşabilir. Starknet, hızlı ve ekonomik işlemlerle kullanıcı deneyimini iyileştirerek blokzincir teknolojisinin daha geniş bir kitleye ulaşmasını sağlar.

Ayrıca, Starknet’in akıllı sözleşmeler üzerindeki etkisi de dönüştürücüdür. Starknet üzerinde dağıtılan akıllı sözleşmeler, artan ölçeklenebilirlik ve düşen gas maliyetleriyle daha karmaşık hesaplamaların ve etkileşimlerin önünü açar. Bu, gelişmiş finansal araçlar, merkeziyetsiz ticaret platformları, tedarik zinciri yönetimi ve yüksek hesaplama gücü gerektiren uygulamalar için yeni fırsatlar yaratır. Geliştiriciler, temel blokzincir güvenliği ve bütünleşebilirliğinden ödün vermeden güvenli ve ölçeklenebilir akıllı sözleşmeler geliştirebilirler.

Starknet’in etkisi Ethereum’la sınırlı değildir. Katman 2 çözümü olarak, diğer blokzincirler tarafından da benimsenebilir ve onların ölçeklenebilirlik ile performansını artırabilir. Bu birlikte çalışabilirlik, farklı ağların Starknet teknolojisinden faydalanmasını ve blokzincir ekosisteminin büyümesini destekler. Aynı zamanda, benzer ölçeklenebilirlik sorunlarıyla karşılaşan diğer blokzincirler için örnek teşkil eder.

Starknet’teki Yenilikler Neler?

Starknet Vakfı, Starknet Provisions Programı’nı başlattı. Bu program kapsamında, topluluğa 700 milyonun üzerinde Starknet Token’ı (STRK) dağıtıldı. Dağıtım, yaklaşık 1,3 milyon adrese ulaştı ve 900 milyon STRK’lık özel bir havuzdan karşılandı. Bu havuz, toplamda 1,8 milyar STRK’lık daha geniş bir topluluk dağıtım planının parçasıdır.

STRK token, ekosistem içinde işlem ücretlerinin ödenmesi, staking ve Starknet ağı üzerinde yönetişim oylamaları gibi çeşitli amaçlarla kullanılır. Dağıtım, Starknet ve StarkEx kullanıcıları, Ethereum protokolüne katkı sağlayanlar ve seçili açık kaynak proje geliştiricileri gibi geniş bir topluluk kitlesine yöneliktir.

Provisions programı sayesinde STRK sahipleri, yönetişim ve staking mekanizmalarına katılarak Starknet’in gelişiminde doğrudan söz sahibi olur. Starknet Vakfı, topluluk girişimlerine yönelik ek STRK dağıtımlarını, özel teşvikler ve katılımı artırıcı programlarla desteklemeye devam etmektedir.

Bunun yanında, Starknet Quantum Leap yükseltmesini hayata geçirerek ağın performansında büyük bir sıçrama sağladı. Bu yükseltme ile Ethereum ana ağında yaklaşık 90 işlem/saniye’ye ulaşılmıştır ki bu, blokzincir ölçeklenebilirliği için önemli bir eşiği temsil eder. Starknet Vakfı, topluluk etkileşimini teşvik etmekte ve dolandırıcılıklara karşı topluluğu uyararak, Provisions programını merkeziyetsizliği ve topluluk katılımını güçlendirme hedefiyle uyumlu hale getirmektedir.

Sonuç

Starknet, Ethereum üzerinde inşa edilen ve blokzincir teknolojisinin temel ölçeklenebilirlik sorununu çözen dönüştürücü bir Katman 2 çözümüdür. Starknet’in ne olduğunu anlamak, blokzincir ölçeklenebilirlik çözümlerine ilgi duyan herkes için elzemdir. Zk-STARKs kriptografik teknolojisini kullanarak Starknet, yüksek performans, düşük işlem maliyeti ve iyileştirilmiş kullanıcı deneyimi sunarken, hesaplamaların bütünlüğü ve gizliliğini korur.

Platform, merkeziyetsiz uygulama ve akıllı sözleşme geliştirmede devrim yaratma potansiyeline sahiptir; DeFi, NFT ve oyun gibi alanlarda, blokzincir kısıtlamaları nedeniyle mümkün olmayan karmaşık çözümleri mümkün kılar. Starknet’in ne olduğuna bakıldığında, Ethereum ile entegrasyonu ve Ethereum Vakfı ile sektördeki büyük yatırımcıların desteği, blokzincir ekosistemi üzerindeki potansiyel etkisini belirgin şekilde ortaya koyar.

Son gelişmeler arasında, Quantum Leap yükseltmesiyle Ethereum ana ağında yaklaşık 90 TPS’ye ulaşılması ve Starknet Provisions Programı ile topluluğa 700 milyondan fazla STRK token dağıtılması yer alıyor; Starknet, yenilik ve merkeziyetsizlik konusundaki kararlılığını sürdürüyor. Platformun etkisi, Ethereum’un ötesine geçerek diğer blokzincirlerin de kendi ölçeklenebilirlik ve performanslarını artırmak için bu teknolojiyi benimsemesine imkân tanıyor.

Genel olarak, Starknet’in ne olduğunu anlamak, yenilik, benimseme ve blokzincir teknolojisinin potansiyelinin tam anlamıyla gerçekleşmesinde oynadığı hayati rolü ortaya koyar. Blokzincir topluluğu gelişmeye devam ettikçe, Starknet gibi çözümler ölçeklenebilirlik engellerinin aşılması ve farklı sektörlerde merkeziyetsiz uygulamaların yaygınlaşmasında kritik öneme sahiptir. Blokzincir ölçeklenebilirliğinin geleceği, Starknet’in bu alandaki liderliğiyle umut verici görünmektedir.

SSS

Starknet Ne Amaçla Kullanılır?

Starknet, Ethereum’u ölçeklendirmek, işlemleri daha hızlı ve düşük maliyetli hale getirmek için kullanılır. Merkeziyetsiz uygulamalar ve akıllı sözleşmeler için altyapı sunar, STARK tabanlı teknolojisiyle gelişmiş gizlilik ve güvenlik sağlar.

Starknet’in Geliştiricisi Kimdir?

Starknet, kriptografi ve blokzincir alanında uzmanlardan oluşan StarkWare tarafından geliştirilmiştir. Ekipte, eski Ethereum araştırmacıları da yer almakta olup, zk-STARK teknolojisiyle blokzincir ölçeklenebilirliğini artırmayı hedeflemektedir.

Starknet’in Fiyatı Nedir?

11 Aralık 2025 itibarıyla Starknet (STRK) fiyatı $0,11 ve piyasa değeri 527.595.831 $’dır.

Starknet Bir Zincir mi?

Evet, Starknet bir zincirdir. Ethereum üzerinde inşa edilmiş bir Katman 2 blokzincir olup, ölçeklenebilirlik ve verimlilik için STARK teknolojisini kullanır.